Esmer bulgur: Esmer bulgur buğdaydayın öğütülmesi ile elde edilen geleneksel bir Anadolu yiyeceğimiz Ürdün'lerden biri olup tahıl grubundan sayılmaktadır ve beslenme piramidimizin zeminini oluşturmaktadır. Bulgur çok önemli ve ekonomik karbonhidrat kaynağımızdır.
Bulgurun yapıldığı ana maddesi buğday; endosperm ve öz kepek olarak üç gruptan oluşmaktadır.
Gerekli olan besin öğesi öz ve kepek bölümü içerinde bulunur. Endospermin içerdiği nişasta ve protein ile buğdayın ve bulgurun enerjisini veren kısımdır.
Buğdayın içerinde bulunan öz, kepek, çinko, krom ve magnezyum gibi mineralleri, diyet posasını, bazı fenolleri, fitatları, selenyumu, B12 dışındaki bütün B vitamini maddelerini barındırmaktadır.
- Bulgurun kandaki yağ oranını düşürücü özelliği olduğu posa-lif açısından oldukça zengin bir gıdadır.
- Protein değerinin düşük olduğu, karbonhidrat değeri bakımından yüksektir.
- Bulgurda bulunmakta olan B1 vitaminleri, sinir ve sindirim sistemi bakımından oldukça faydalı olduğu bilinmektedir.
- İçerdiği folik asitten dolayı hamileler ve çocuklar için oldukça faydalı bir besin kaynağıdır.
- Doymamış yağ oranına sahip olup toplam yağ oranı çok düşük gıda ürünüdür. Kolesterol içermemektedir.
- Hububat ürünlerinde en büyük dezavantaj olan Fitik asit, bulgurun kurutma ve pişirme işlemlerinden dolayı, bulgurda bulunmamaktadır.
- Yüksek mineral ve selülozdan dolayı besin emilimini hızlandırdığı, bağırsak kanserini önler ve kabızlığı engeller.
- Radyasyonu emmez, radyasyona karşı dayanıklıdır. Bu sebepten dolayı bazı ülkelerde nükleer savaşlara karşı stoklarda bulundurulmaktadır. Diğer bakliyatlar ile karşılaştırıldığında en önemli besin kaynağın olarak gösterilmektedir.
- Pişirme esnasında tanelerin ruşeymin kısmında bulunan besin maddesinin tanelerin içerisine nüfus ettiği için besin değeri makarna ve ekmekten çok yüksektir. Kurutma ve pişirme işlemlerinden dolayı küflenme riskine karşı daha dayanıklıdır. Bu nedenden raf ömrü daha uzundur.
- Bulgurun faydasının oldukça yüksek olması bulguru bağırsakların çalışması bakımından oldukça önemli bir yere getirmiştir. Liflerin tok tutma özelliğine sahip olması ve kilo kontrolünde de önemli bir rol yüklenmiştir. Dünya sağlık örgütünün yapmış olduğu araştırmalar sonucunda belirttiği üzere günde 25-30 gr civarında lif ihtiyacımız bulunmakta olduğudur.
- Yapısındaki B1 vitamini, sinir ve sindirim sistemimizin güçlenmesi için önemli olduğudur. Ayrıca beriberi (B1 vitamini eksikliği) hastalığı için tüketilmesi gerekmektedir. Bulgurun içeriğindeki folik asit hamileler ve çocukların zekâ seviyesini yükselttiğini için oldukça önemlidir.
- İçeriğindeki glisemik endeksinin düşük olması sebebi ile bulgur uzun süre tok tutma özelliğine sahiptir. Kana yavaş karıştığı için diyetlerde kullanılacak bir gıdadır. Ayrıca şeker hastalarının tüketmesinde tavsiye edilmektedir.
- Soğuk ve sıcak olarak salatalarda, yemeklerde tüketilebilmesi amacı ile çeşitlilik sunar.
- Bulgur, kuskus ve pirinçten daha besleyici bir üründür.
- Esmer bulgur ve diğer bir çeşidi de sarı bulgur olarak iki çeşittir.
- Bulgurun rengini buğdaydan aldığı ve bulgur sadece su ve buğdaydan oluşur ve rengi tamamen doğaldır.
- Esmer bulgurun renginin farklı olması esmer bezostiye buğdaydan oluşur. Bu yüzden rengi daha koyu olup, renk farkı hammaddesinden kaynaklanmaktadır.
- Renk farkı olan bu bulgurların tatlarında farklılık göstermektedir.
Bulgurun içeriğindeki besinlerin değerleri ise;
- Karbonhidrat 73,8 gr
- Yağ 1,5 gr
- Protein 11 gr